Witold Zenkiewicz

Witold Żenkiewicz - biogram


Żenkiewicz Witold, syn Józefa i Marii z Bielskich, ur. 15.09.1907 r. w Petersburgu, zm. 28.09.1995 r. w Górkach Zagajnych k/Żnina, pochowany na cmentarzu św. Józefa w Toruniu; ziemianin, uczestnik ruchu oporu, rolnik. W 1927 r. ukończył polskie gimnazjum w Poniewieżu i w 1929 r. szkołę rolniczą w Wieprzach koło Wiłkomierza. Odbył praktykę rolniczą w niemieckim majątku pod Tylżą. W latach 1930-1932 odbywał służbę wojskową w I Pułku Huzarów im. Janusza Radziwiłła. Właściciel majątku Gudele i stadniny koni koło Kroż. W majątku gospodarzył w latach 1933-1944. Aktywny działacz polski na Żmudzi. Działał w Towarzystwie „Pochodnia”, „Jutrzenka” w Rosieniach. Był piłkarzem, a póŸniej działaczem Polskiego Klubu Sportowego „Sparta”. Znany w powiecie rosieńskim, wiłkomierskim i taurogowskim z organizacji imprez kulturalno-sportowych i bali dobroczynnych. W okresie drugiej wojny światowej aktywnie uczestniczył w polskim ruchu konspiracyjnym. W czerwcu 1941 r. zbiegł Sowietom w czasie wywożenia ziemian na Syberię, ukrywał się do przyjścia Niemców. W 1942 r. został mianowany przez łącznika Okręgu Wileńskiego AK, Teodora Nagurskiego ps. „Dolis”, na dowódcę grupy AK, powiat Taurogi. Jako członek AK, Witold Żenkiewicz ps. „Borsuk” utworzył siatkę AK w ramach Podokręgu Kowieńskiego ZWZ AK celem przerzutów broni do Okręgu Wileńskiego AK i uciekinierów wojskowych na trasie pomiędzy Prusami Wschodnimi a Wilnem. Majątek Gudele stanowił ważny punkt konspiracyjno-przerzutowy, współdziałający z podobnym punktem w majątku Bolcze Wielhorskich, pow. Taurogi i majątku Dumitry Bolesława Urbanowicza, pow. Telsze. Bezpośredni kontakt Gudel z Okręgiem Wileńskim AK utrzymywała łączniczka Zofia - córka gen Biernackiego, po wojnie osiadła w Londynie. W 1944 r. Gudele stanowiły punkt schronienia dla ok. 200 Polaków, głównie z Wileńszczyzny. W ruchu oporu AK Witold Żenkiewicz współpracował m.in. z: Teodorem Nagurskim - komendantem obwodu „Szawle”, Bolesławem Urbanowiczem, Olgierdem Rakowskim, Zygmuntem Grajewskim, Trojanowskim, Proscewiczem, Ryszardem Manteuflem - póŸniejszym profesorem SGGW w Warszawie. W 1944 r. uciekł przed Armią Radziecką do Polski. Przejściowo był zatrudniony jako woŸnica w niemieckim majątku Neumannów w Przysieku k/Torunia. Pod koniec 1945 r. osiedlił się w Górkach Zagajnych koło Żnina, gdzie do końca życia prowadził gospodarstwo rolne.

Informacja J. Żenkiewicza; archiwum M.J; A. Bajor, Polskie rody na Litwie - Żenkiewiczowie, „Kurier Wileński”, 25.08.1998; J. Ciechanowicz, Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego, tom V, Rzeszów 2001; St. Czabański, Pałucki Wieniawa, „Gazeta Pomorska”, 10.101994; J. Kozakiewicz, R. Mackiewicz, Podokręg ZWZ AK Kowno, Inspektorat E, Zeszyty Historyczne „Wiano”, s. 8; J. Żenkiewicz, Litwa na przestrzeni wieków i jej powiązania z Polską, Toruń 2001.


źródło: M. Jackiewicz, Polacy na Litwie 1918-2000. Słownik biograficzny, s. 339-340, Warszawa 2003.

Na zdjęciu: Witold Żenkiewicz z majątku Gudele podczas odbywania służby wojskowej w I Pułku Huzarów im. Janusza Radziwiłła w 1931 roku.

<< powrót